Międzynarodowe Sympozjum Sztuki Włókna

Corocznie organizowane „ Warsztaty tkackie - Kowary”, inaczej słynny dziś dolnośląski plener o zasięgu międzynarodowym, obchodzi w 1998 roku 25 rocznicę istnienia.

Plenery poświęcone tej dziedzinie sztuki narodziły się w okresie gdy polska szkoła tkaniny zasłynęła w świecie przyczyniając się do zdobycia pełnej autonomii tej twórczości. Zjawisko znalazło m.in. wyraz w pojawieniu się nowego terminu w krytyce artystycznej i ogólnie w nomenklaturze fachowej. Terminem tym jest powszechnie dziś używane szersze od poprzedniego określenie - sztuka włókna.

Praktyki wywodzące się z XIX wiecznych tradycji malarskich plenerów, w XX wieku zostały zastosowane przez artystów różnych specjalności. W latach 70-tych idee plenerowych spotkań miały już w Polsce bardzo wielu entuzjastów, jak również sprzyjające warunkli do ich realizacji. Wówczas narodziła się również myśl zorganizowania pleneru tkackiego w Kowarach. Była ona emancją dynamicznego środowiska artystycznego Wrocławia, które uczestniczyło już wcześniej w plenerach malarskich, rzeźbiarskich i urządzało je dla ceramików oraz twórców szkła.

Inicjatywa pleneru tkackiego należała do grupy twórczej „10 x Tak” założonej w 1972 roku, do której należało 10 ówczesnych absolwentek Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Spirytus movens tego zespołu była Ewa Poradowska - Werszler, podobnie jak i pleneru, kierująca nim do dzisiaj. Oparcie dla tej cyklicznej imprezy stworzyła Państwowa Fabryka Dywanów w Kowarach, dzięki czemu znakomita jakościowo wełna kowarska stała się charakterystycznym tworzywem powstających tam nowych tkanin gobelinowych tak cenionych w kraju i zagranicą.

Bardzo szybko kowarskie plenery zyskiwały popularność, to też coraz więcej przybywało znanych twórców z całego kraju na organizowane trzytygodniowe spotkania.
Kowary stały się miejscem, gdzie rodziły się nowe koncepcje plastyczne i techniczne realizowane w różnych konwencjach, gdzie artyści mieli okazję do wymiany doświadczeń wprost przy warsztacie, do dyskusji, często bardzo gorących, wreszcie do nawiązania ścisłych kontaktów nie tylko zawodowych, ale także przyjacielskich. Ważna rola przypadła również poplenerowym wystawom, na których następowały konfrontacje prac własnych z dokonaniami innych uczestników.

Rosła zatem popularność pleneru nie tylko w kraju, ale i za granicą. Niebawem kontakty międzynarodowe zaowocowały więc pobytami autorów z różnych państw m. in.: z Danii, Niemiec, Szwecji, Finlandii, Holandii, Francji, Czech, Słowacji,Chorwacji, Węgier, Ukrainy, Rosji, Mołdawii i innych. Te wizyty okazały się dla wszystkich uczestników niebywale korzystne, niezależnie od nacji, przynależności pokoleniowej czy reprezentowanej postawy i dotychczasowych umiejętności. Międzynarodowe spotkania pozwoliły wszystkim na poszerzenie horyzontów twórczych , zapoznanie się z różnymi klimatami artystycznymi i sposobami interpretacji sztuki włókna. Generalnie pobudzały wyobraźnię, stawały się istotnym bodźcem do poszukiwań, wreszcie niosły ze sobą bardziej uniwersalne widzenie współczesnej plastyki i jej wielorakich wątków, często stosowanych do realizacji w tkaninach.

Ćwierćwiecze intensywnej działalności kowarskiego pleneru trudno przedstawić w krótkim tekście, zwłaszcza obserwatorowi z zewnątrz. Dlatego warto może oddać głos osobie niewątpliwie kompetentnej - Ewie Poradowskiej - Werszler, która mówi m.in.:
„Wiele doświadczeń artystycznych zdobytych właśnie tu na Warsztatach Tkackich - Kowary oglądamy na wystawach krajowych i zagranicznych w postaci dojrzałych dzieł. Warsztaty stworzyły własny model i swój styl przekazywania wiedzy oraz doświadczeń artystycznych między uczestnikami. Wytworzyły tu własny typ dzieła sztuki włókna nierozerwalnie związanego z plenerami i wełną kowarską jako niepowtarzalnym tworzywem. Prace twórców- uczestników Warsztatów są zauważane i rozpoznawane na licznych przeglądowych ekspozycjach - można zaryzykować twierdzenie, że są to obiekty o specyficznym „kowarskim charakterze”.

Konkluzja nasuwa się więc dość jednoznaczna - osiągnięcia kowarskich plenerów niezależnie od „srebrnego” jubileuszu wpisują się na karty historii sztuki włókna ostatniej ćwierci XX wieku by tam znaleźć trwałe miejsce.

prof. Irena Huml, Nieborów w sierpniu’98